සෙම්බුවත්ත
ස්වභාව සෞන්දර්යෙන් අනූන සුන්දර මාතලේ නගරයේ පිහිටි සොඳුරු අසිරිමත් ස්ථානයක් ලෙස සෙම්බුවත්ත හැඳින්විය හැකිය. සොඳුරු පරිසරයේ අසිරිමත් චමත්කාරය විඳින්නට එන සංචාරකයන්ගේ නොමඳ අවධානයට යොමු වන්නේ සෙම්බුවත්ත වැවය. සෙම්බුවත්ත පිහිටා ඇත්තේ මාතලේ දිස්ත්රික්කයේ උකුවෙල ප්රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයේ ඇල්කඩුව ප්රදේශයේය.
ඉංග්රීසීන් විසින් ලංකාව පාලනය කරනු ලැබූ සමයේදී මෙහි තේ වගාව ආරම්භ කර ඇති අතර වැව පිහිටා තිබෙන භූමි ප්රදේශය ඉංග්රීසින් එකල පෝලෝ ක්රීඩාංගණයක් ලෙස භාවිත කළ බව කියැවේ. සෙම්බුවත්ත වතුයාය ට යාබදව 1949 වසරේදී තේ කම්හලක් ස්ථාපනය කර ඇති අතර ඒ සඳහා විදුලිය ලබා ගැනීමට අවශ්ය ටර්බයින කරකැවීම සඳහා ජලය ලබා ගැනීමේ අරමුණින් පෝලෝ ක්රීඩාංගණය තිබූ ස්ථානයේ පසු කලෙක වැවක් නිර්මාණය කර තිබේ. මේ වන විට සෙම්බුවත්ත වැව නමින් හැඳින්වෙන්නේ එයයි.
තේ අස් වැන්න අඩුවීම හේතුවෙන් 1987 වසරේදී කම්හල වසා දමනු ලැබීමෙන් අනතුරුව 1993 වසරේදී ඇල්කඩුව වතුයාය සමාගමක් බවට පත් කරන ලදි. අක්කර 1106 ක විශාලත්වයකින් යුතු වතුයාය 1999 වසරේදී රජයට පවරා ගන්නා ලදි. 2005 වසරේදී වතුයාය භාරව සිටි රැඩ්ලි දිසා නම් වූ වතු අධිකාරිවරයා ගේ සංකල්පයක් අනුව සෙම්බුවත්ත වැව සහ ඒ අවට ප්රදේශය නිසි පරිදි නඩත්තු කොට, වැව අවට ගිම්හාන කුටි හා නාන තටාකයක් ඉදිකර මෙම ස්ථානය සංචාරකයන් සඳහා විවෘත කිරීමට කටයුතු කර තිබේ.
මෙම ප්රදේශයට සෙම්බුවත්ත යන නම වැටී ඇත්තේ මෙහි ඇති තේ කම්හල අසල තිබූ ජල උල්පතකින් රන් සෙම්බුවක් මතු වූ බවට කියැවෙන පුරාවෘත්තයක් නිසාවෙනි. සෑම පොහොය දිනකම එම රන් සෙම්බුව ජල උල්පතෙන් ඉහළට මතුවී ඇති බවත්, එලෙස මතු වූ අවස්ථාවකදී එකල මෙම තේ වතුයායට අනුයුක්තව සේවය කළ කංකානි මහත්මයා එම සෙම්බුව රැගෙන ඉන්දියාවට පලා ගිය බවත්, පසුව ඔහුගේ පුතු විසින් ජල උල්පත තිබුණු තැන කෝවිලක් සාදා පුද පූජා කටයුතු කර ඇති බවත් සඳහන් වේ. දැනටත් එම කෝවිලේ නටබුන් දැක ගැනීමට හැක.
නකල්ස් කඳුවැටිය පසුබිම වූ කැලෑ බොක්ක වතුයායෙන් ආරම්භ වන දිය දහරාවෙන් සෙම්බුවත්ත වැව පෝෂණය වේ. එසේම ඝන ෆයිනස් කැලෑවකින් වට වී ඇති වැව අවට පරිසරය අතිශයින් රමණීයය. එසේම සිසිල් දේශගුණයකින් යුක්ත වේ. මෙහි සුන්දරත්වය මතු පරපුරට ද දැක ගනු වස් සංරක්ෂණය කිරීම සෙම්බුවත්ත නැරඹීමට යන ඔබ අප කාගේත් යුතුකමකි.