බඹරකන්ද දියඇල්ල
ස්වභාව සෞන්දර්යෙන් අනූන රටක ජීවත්වන්නට වාසනාව ලද්දන් වන අපිට මේ ලංකාදීපය කියන්නේ චිත්‍රාගාරයක්. සැතපුමෙන් සැතපුමට රට වටේ ගියත්, රට අභ්‍යන්තරයට ගියත් නෙත් පිනවන දසුනින් අලංකෘත මේ භූමියේ සෞන්දර්ය කියා නිම කරන්නට බැරි තරම්ය. ඉතින් ලංකාවේ තියෙන මේ වගේ තවත් සුන්දරම ස්ථානයක් තමයි බඹරකන්ද දියඇල්ල කියලා කියන්නේ. සුන්දර ලක්මව සිය සේද වන් දිගු දිය දහරා වලින් නහවන අපේ රටේ උසම දිය ඇල්ල වශයෙන් සලකන මේ බඹර කන්ද දිය ඇල්ල කාගේත් ආකර්ෂණය දිනාගත් ස්ථානයකි.
මේ මනරම් ආකර්ෂණීය දසුන කොළඹ බදුල්ල මහාමාර්ගයෙන් බෙලිහුල්ඔය පසු කළ විට හමුවන කළුපහන හන්දියෙන් වමට හැරී වීරකෝන් ගම හරහා කි.මී. 5 ක් ගමන් කළ විට දැක ගත හැකිය. ශ්‍රී ලංකාවේ උසම දිය ඇල්ල ලෙස සලකන මෙය බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ හල්දුම්මුල්ල ප්‍රාදේශීය සභා බල ප්‍රදේශයේ පිහිටා තිබේ. බොහෝ සංචාරකයින්ගේ ආකාර්ෂණයට හේතු වූ මේ බඹරකන්ද දිය ඇල්ල උසින් මීටර් 241 කි. වලවේ ග‍ඟේ පිහිටි උසම දිය ඇල්ල ලෙස ද බඹරකන්ද ඇල්ල නම් දරන අතර මුළු ලෝකයේ ම ඇති දිය ඇලි අතරින් 48 වැනි ස්ථානය ද මෙය හිමිකර ගනියි.
මෙම දිය ඇල්ල මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 1470 උස කඳුකර මිටියාවතක පිහිටා ඇති අතර හෝර්ටන්තැන්න බෑවුම් ප්‍රදේශයෙන් උපත ලබා වේලි ඔය ජල දහර නිර්මාණය වෙමින් වළවේ ගඟට එක්වී සමනලවැව පෝෂණය කරයි. දියඇල්ල මුදුනේ උස්බිමේ සිට නරඹන විට එක් පසෙකින් උඩවළවේ ජලාශය ද, අනෙක් පසින් තෙත් කලාපීය වැසි වනාන්තරය ද පැහැදිලි සිතුවමක් සේ දිස් වේ. මේ කඳු පන්තිය අවට ඇති විශාල ගල්වල විශාල වශයෙන් බඹර වද තිබූ බැවින් බඹරගල යන නම පටබැඳි ඇති බව මතයකි. සොබා සෞන්දර්යය වඩාත් තීව්‍ර වී තිබෙනුයේ බඹරගල ඇල්ලට සමීපව ඇති සදාහරිත වනාන්තරය නිසා ය.
බටහිර ජාතීන් කන්ද උඩරට ආක්‍රමණය කළ කාල වකවානුවේ මෙහි කඳවුරු බැඳ තිබේ. අතීතයේ ගැමි ලාංකිකයන් කන්ද මුදුනේ පඹයන් නිර්මාණය කර තිබුණි. එය සිංහල සටන් කලාවේ එක් ගරිල්ලා උපක්‍රමයක් බව කියැවේ. මෙම ගරිල්ලා ක්‍රමයට රැවටුණු විදෙස් හමුදාව ඔවුන්ගේ පතරොම් අවසන් වන තෙක්ම පඹයන්ට වෙඩි තැබූ බවත් ආයුධ බලයෙන් පිරිහී ගිය විදෙස් හමුදාවට දුනු, ඊතලවලින් පහරදී ඔවුන් පරාජය කිරීමට ගැමියෝ සමත් වූ බවත් පොත්පත් හි සඳහන් වෙයි. තවද අතීතයේ සිටම පැරණි රජවරු සතුරු උපද්‍රවවලින් ආරක්ෂා වීමට මෙම ඇල්ල සතු භූමිය තෝරාගත් බව ඓතිහාසික මූලාශ්‍රවල සඳහන් වේ.
.jpg)
කෙතරම් විශාල ජල ධාරාවක් ඇද හැලුණ ද පොකුණේ රැදෙනුයේ මීටර් 1.5 ක් පමණ ජල ප්‍රමාණයකි. මෙහි තවත් විශේෂත්වයක් වනුයේ අනෙකුත් දිය ඇලි මෙන් අනතුරුදායක නොවීමයි. එබැවින් බාල, මහලු කාට කාටත් එක සේ ඇල්ලේ පහස ලබමින් විනෝද වීමට ද හැකියාව ඇත. කොස්ලන්ද තානායමේ සිට කි.මී. 27 දුරින් මෙන්ම, බෙලිහුල්ඔය තානායමේ සිට කි.මී. 18 දුරින් පිහිටා ඇති දිය ඇල්ලේ ඉහළ කොටසේ ෆයිනස් ගස්වල ව්‍යාප්තිය බෙහෙවින් චමත්කාරය.
අගෝස්තු මාසය පුරාවට බඹරකන්ද දිය ඇල්ල ආශ්‍රිත පරිසරයේ තදබල සුළං හමන බැවින් මෙම ප්‍රදේශය සුළං තොට නමින් හඳුන්වා තිබූ අතර පසුව මෙය දුල්තොට වී තිබේ. ලංකා දිය ඇලි සංසදය පවසන ආකාරයට බඹරකන්ද ඇල්ල ශ්‍රී ලංකාවේ දිය ඇලි අතර උසින් හිමිවන්නේ පළමු වැනි ස්ථානයයි. ඉතින් ශ්‍රී ලංකා‍වට අනගි සම්පතක් වන මේ බඹරකන්ද ඇල්ලේ සුන්දරත්වය අත්විදින්නට ඔයාලත් එකතු වෙන ගමන් මේ අරුමැසියේ සුන්දරත්වය ආරක්ෂා කරන්නත් අමතක කරන්න එපා...
